Trong quá trình quản trị doanh nghiệp, ba yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định và phát triển là dòng tiền (cashflow), lợi nhuận (P&L), và hiệu quả đầu tư trong Sales & Marketing (ROI). Tuy nhiên, nếu không được quản lý và đánh giá đúng cách, các vấn đề từ ba yếu tố này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho hoạt động kinh doanh. Bài viết này sẽ đi sâu vào những thách thức thường gặp trong việc quản lý dòng tiền, P&L, và ROI, cũng như hậu quả tiềm tàng nếu không khắc phục kịp thời.
1. Không kiểm soát được Dòng tiền (Cash Flow)
Dòng tiền là mạch máu của doanh nghiệp. Ngay cả khi doanh nghiệp sở hữu sản phẩm tốt và dịch vụ chất lượng, việc không quản lý dòng tiền hiệu quả vẫn có thể dẫn đến phá sản. Theo thống kê từ Small Business Administration, gần 82% các doanh nghiệp nhỏ gặp vấn đề tài chính do quản lý dòng tiền không đúng cách.
Dự báo dòng tiền không chính xác:
Vấn đề:
Khi doanh nghiệp không thể dự báo chính xác dòng tiền vào và ra, họ sẽ gặp khó khăn trong việc lập kế hoạch tài chính, quản lý các khoản chi phí phát sinh và điều chỉnh chiến lược kinh doanh theo tình hình thực tế. Điều này thường xuất phát từ việc thiếu thông tin chính xác hoặc không có quy trình phân tích dòng tiền chặt chẽ.
Hậu quả:
Thiếu hụt tiền mặt là hậu quả nghiêm trọng nhất của việc dự báo dòng tiền không chính xác. Doanh nghiệp sẽ không có đủ nguồn lực tài chính để duy trì các hoạt động cơ bản, từ trả lương cho nhân viên đến thanh toán các hóa đơn hàng ngày. Kết quả là, hoạt động kinh doanh bị đình trệ, mất khả năng thanh khoản và có thể phải tìm kiếm các nguồn vay khẩn cấp với chi phí cao.
Thu hồi công nợ không hiệu quả
Vấn đề:
Quản lý các khoản phải thu (receivables) là một phần không thể thiếu của việc duy trì dòng tiền ổn định. Khi khách hàng không thanh toán đúng hạn, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với sự mất cân đối trong dòng tiền, dẫn đến việc không thể thanh toán các khoản nợ ngắn hạn.
Hậu quả:
Thu hồi công nợ không hiệu quả có thể gây ra tình trạng bị thiếu vốn lưu động, buộc doanh nghiệp phải tìm cách xoay xở, có thể là đi vay hoặc cắt giảm chi phí. Điều này làm giảm tính cạnh tranh của doanh nghiệp và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ với nhà cung cấp và đối tác.
Chi tiêu không kiểm soát
Vấn đề:
Chi tiêu không kiểm soát có thể xảy ra khi doanh nghiệp thiếu sự giám sát trong việc sử dụng ngân sách, không phân bổ hợp lý cho các hoạt động quan trọng và không có kế hoạch dự phòng cho những biến động tài chính bất ngờ.
Hậu quả:
Doanh nghiệp sẽ dễ rơi vào tình trạng cạn kiệt tiền mặt, thậm chí phải đối mặt với rủi ro phá sản nếu không có các biện pháp điều chỉnh kịp thời. Khi không có quỹ dự phòng cho các trường hợp khẩn cấp, doanh nghiệp không thể đáp ứng các chi phí bất ngờ, làm suy yếu khả năng phục hồi sau khủng hoảng.
Ví dụ:
Một doanh nghiệp bán lẻ nhỏ quyết định mở thêm một chi nhánh mới, nhưng không lập kế hoạch dự báo dòng tiền một cách chặt chẽ. Họ đầu tư 500 triệu VND vào việc trang trí cửa hàng và mua hàng tồn kho, trong khi doanh thu của cửa hàng mới chỉ bắt đầu sau 3 tháng. Trong thời gian chờ cửa hàng mới hoạt động, doanh nghiệp phải chi trả tiền lương, tiền thuê mặt bằng, và các chi phí hoạt động khác nhưng lại không có đủ tiền mặt trong quỹ dự phòng để duy trì hoạt động.
Do không kiểm soát được dòng tiền, doanh nghiệp rơi vào tình trạng thiếu hụt tiền mặt nghiêm trọng, buộc phải vay ngân hàng với lãi suất cao để trả các khoản chi phí hàng ngày, ảnh hưởng đến khả năng thanh khoản và hoạt động lâu dài của doanh nghiệp.
2. Không hiểu rõ về Báo cáo Lãi lỗ (PnL - Profit and Loss Statement)
Một trong những lỗi phổ biến của các nhà quản lý không chuyên là không biết cách đọc và phân tích báo cáo tài chính, đặc biệt là báo cáo lãi lỗ (PnL). PnL cung cấp cái nhìn toàn cảnh về tình hình tài chính của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Thiếu hiểu biết về PnL có thể dẫn đến những quyết định sai lầm trong việc phân bổ ngân sách, đầu tư, hoặc kiểm soát chi phí, làm lệch hướng chiến lược kinh doanh và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của doanh nghiệp.
Không nắm rõ được các yếu tố trong PnL
Vấn đề:
P&L là công cụ tài chính chủ đạo giúp doanh nghiệp theo dõi tình hình lợi nhuận và lỗ. Tuy nhiên, nếu không hiểu rõ từng yếu tố trong báo cáo P&L như doanh thu, chi phí, lợi nhuận gộp và chi phí quản lý, doanh nghiệp sẽ không thể có cái nhìn toàn diện về tình hình tài chính.
Hậu quả:
Doanh nghiệp không nắm bắt được lợi nhuận thực tế, dẫn đến việc ra quyết định không chính xác, chẳng hạn như đầu tư vào các dự án không mang lại lợi ích dài hạn hoặc cắt giảm ngân sách ở những bộ phận quan trọng. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững và tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ lớn hơn.
Không biết cách phân tích hiệu quả kinh doanh từ P&L
Vấn đề:
Việc chỉ nhìn vào con số tổng lợi nhuận mà không phân tích các chỉ số chi tiết trong P&L có thể khiến doanh nghiệp bỏ lỡ những tín hiệu cảnh báo sớm về chi phí tăng cao hoặc doanh thu suy giảm. Việc thiếu khả năng phân tích sâu cũng ngăn cản doanh nghiệp đưa ra chiến lược cải thiện lợi nhuận.
Hậu quả:
Doanh nghiệp sẽ khó đưa ra các điều chỉnh kịp thời, từ đó làm giảm khả năng cải thiện hiệu suất kinh doanh. Các quyết định chiến lược không dựa trên phân tích chi tiết sẽ dẫn đến sự tụt hậu so với đối thủ cạnh tranh.
Xây dựng và quản trị kế hoạch P&L không hiệu quả
Vấn đề:
Lập kế hoạch P&L đòi hỏi doanh nghiệp phải dựa trên các dữ liệu chính xác và có khả năng thực hiện cao. Nếu kế hoạch này không phản ánh được tình hình kinh doanh thực tế và không có tính linh hoạt, doanh nghiệp sẽ dễ gặp phải các vấn đề về tài chính.
Hậu quả:
Kế hoạch tài chính không khả thi sẽ dẫn đến việc phân bổ nguồn lực không hiệu quả, gây thua lỗ và ảnh hưởng đến sự ổn định lâu dài của doanh nghiệp. Một kế hoạch P&L không chặt chẽ cũng có thể làm giảm lòng tin của nhà đầu tư và các bên liên quan.
Ví dụ:
Một doanh nghiệp sản xuất nội thất nhận thấy doanh thu của họ tăng mạnh sau khi tham gia một hội chợ thương mại lớn. Tuy nhiên, khi xem báo cáo lãi lỗ (P&L), chủ doanh nghiệp không nhận ra rằng chi phí tham gia hội chợ, bao gồm phí thuê gian hàng, nhân viên và chi phí vận chuyển sản phẩm, đã làm giảm đáng kể lợi nhuận thực tế.
Do không hiểu rõ báo cáo P&L, chủ doanh nghiệp lầm tưởng rằng doanh nghiệp đang có lợi nhuận cao dựa trên doanh thu tăng, dẫn đến việc tiếp tục đầu tư mạnh vào các hoạt động tương tự mà không nhận ra rằng họ đang chịu lỗ sau khi trừ hết các chi phí liên quan.
3. Không hiểu rõ về hiệu quả đầu tư S&M (ROI)
Hiệu quả đầu tư Sales & Marketing (ROI - Return on Investment) là một thước đo để đánh giá mức độ thành công của các hoạt động tiếp thị và bán hàng của doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận thu được so với chi phí đầu tư. Cụ thể, ROI trong S&M giúp doanh nghiệp xác định liệu các khoản đầu tư vào các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị, hoặc bán hàng có mang lại kết quả tài chính đáng kể hay không. Nếu không đo lường được ROI, doanh nghiệp sẽ không thể xác định chính xác hiệu quả của các chiến dịch tiếp thị và bán hàng. Điều này dẫn đến việc lãng phí nguồn lực vào những hoạt động không mang lại lợi nhuận, khó tối ưu hóa ngân sách, và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận tổng thể. Đồng thời, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc đưa ra các quyết định chiến lược cho tương lai.
Không đo lường được ROI
Vấn đề:
Trong các chiến dịch Sales & Marketing, đo lường ROI là thước đo quan trọng để đánh giá hiệu quả đầu tư. Khi doanh nghiệp không có khả năng đo lường chính xác ROI, họ sẽ không biết được chiến dịch nào đang mang lại giá trị thực sự.
Hậu quả:
Doanh nghiệp có thể tiếp tục đầu tư vào các hoạt động không hiệu quả, dẫn đến lãng phí nguồn lực mà không đạt được kết quả mong muốn. Hơn nữa, việc không đo lường được ROI còn khiến doanh nghiệp không thể tối ưu hóa ngân sách cho các chiến dịch có tiềm năng cao hơn.
Đầu tư vào các hoạt động không tạo ra giá trị
Vấn đề:
Nhiều doanh nghiệp mắc sai lầm khi tiếp tục đầu tư vào các hoạt động không mang lại giá trị lâu dài, chẳng hạn như các chiến dịch quảng cáo không thu hút được khách hàng hoặc các dự án phát triển sản phẩm không đúng hướng.
Hậu quả:
Sự lãng phí này làm giảm tính cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Nguồn lực bị tiêu tốn mà không mang lại kết quả mong đợi sẽ làm tổn hại đến khả năng tài chính và chiến lược phát triển dài hạn.
Không tối ưu chi phí trong các chiến dịch Sales & Marketing
Vấn đề:
Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh, việc tối ưu hóa chi phí trong các chiến dịch Sales & Marketing là vô cùng cần thiết. Nếu doanh nghiệp không thể kiểm soát và tối ưu chi phí, chi phí có thể tăng cao mà không đem lại doanh thu tương ứng.
Hậu quả:
Chi phí cao nhưng doanh thu thấp làm giảm ROI, gây ảnh hưởng đến lợi nhuận tổng thể của doanh nghiệp. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến sự suy giảm về hiệu quả kinh doanh và ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Ví dụ:
Một công ty công nghệ chi 1 tỷ VND để chạy một chiến dịch quảng cáo trên các nền tảng số như Google và Facebook nhằm giới thiệu một sản phẩm phần mềm mới. Tuy nhiên, công ty không đo lường ROI của chiến dịch, không theo dõi số lượng khách hàng mới hoặc doanh thu cụ thể từ các quảng cáo này.
Do không hiểu rõ hiệu quả đầu tư, công ty không thể biết liệu chiến dịch quảng cáo có mang lại lợi nhuận hay không, và có thể tiếp tục chi thêm tiền cho các chiến dịch không hiệu quả. Điều này dẫn đến lãng phí nguồn lực mà không tối ưu hóa được chi phí quảng cáo, ảnh hưởng đến ngân sách tổng thể và hiệu quả kinh doanh.
Quản lý dòng tiền, P&L và ROI là ba yếu tố then chốt quyết định sự thành công hoặc thất bại của doanh nghiệp. Để đảm bảo sự phát triển bền vững, doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp quản lý chặt chẽ và tối ưu hóa trong từng khâu. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định tài chính mà còn tạo ra cơ hội để cải thiện hiệu suất kinh doanh và tăng trưởng dài hạn.
Để giúp bạn khắc phục 3 lỗi tài chính trên, CASK mang tới khóa học FINANCE FOR NON-FINANCE MANAGERS, giúp các nhà quản lý tài chính nắm vững các kỹ thuật phân tích chỉ só, lập kế hoạch tài chính, quản lý chi phí và kiểm soát nợ hiệu quả.
► Link Tham khảo: https://www.cask.vn/business/finance
► Đọc thêm kiến thức về Finance tại: https://www.cask.vn/blog/tai-chinh
► DOWNLOAD BROCHURE và xem lịch khai giảng tất cả khóa học CASK tại: https://www.cask.vn/lich-khai-giang