Temu Đổ Bộ, Taobao Quốc Tế Hóa: Cuộc Chơi TMĐT Việt Sắp Đảo Chiều?

Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam từ lâu đã được định hình bởi các tên tuổi lớn như Shopee, Lazada, Tiki và Sendo. Tuy nhiên mới đây, sự xuất hiện của Temu – nền tảng TMĐT giá rẻ đến từ Trung Quốc và việc Taobao ra mắt phiên bản tiếng Anh đã tạo nên một làn sóng cạnh tranh mới. Với sự bành trướng mạnh mẽ của những đối thủ quốc tế này, câu hỏi đặt ra là: Liệu các “ông lớn” TMĐT Việt Nam có đang lo sợ trước nguy cơ bị lấn lướt ngay trên sân nhà? Temu với chiến lược giá rẻ và khả năng mua lại một nền tảng nội địa, cùng với Taobao, đại diện cho sức mạnh công nghệ và tiềm lực quốc tế, đang đặt ra những thách thức chưa từng có cho các nền tảng TMĐT tại Việt Nam. Cuộc cạnh tranh khốc liệt này có thể làm thay đổi cục diện toàn bộ thị trường trong tương lai gần.

1. Temu: Cơn Sốt Mới Trên Thị Trường Giá Rẻ

Temu, một nền tảng thuộc sở hữu của Pinduoduo, nổi bật với mô hình kinh doanh giá rẻ, nhắm vào các sản phẩm tiêu dùng hàng ngày với mức chiết khấu lớn. Thành công của Temu tại Mỹ và sự mở rộng mạnh mẽ tại các thị trường Đông Nam Á như Philippines, Malaysia, và Singapore đã làm dấy lên lo ngại rằng Temu sẽ mang chiến lược này vào Việt Nam​. Điều này đặc biệt đáng chú ý khi thị trường Việt Nam là nơi mà người tiêu dùng có xu hướng ưa chuộng giá rẻ và khuyến mãi lớn, một trong những điểm mạnh của Temu.

Với tiềm năng mua lại một nền tảng TMĐT trong nước, Temu có thể nhanh chóng tích hợp vào hạ tầng địa phương, tối ưu hóa chi phí logistics và tiếp cận khách hàng. Điều này có thể làm cho các nền tảng TMĐT nội địa như Tiki hay Sendo phải chịu sức ép không nhỏ. Nếu Temu thành công trong việc thực hiện các giao dịch mua lại, các nền tảng Việt sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị "xóa sổ" hoặc bị lấn lướt ngay trên sân nhà​.

Hiện phiên bản ra mắt trang web Temu Việt Nam còn khá thô sơ khi mới chỉ có tiếng Anh chứ không phải tiếng Việt, chỉ chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng chứ chưa có ví điện tử địa phương, đồng thời cũng chỉ có 2 đơn vị cung cấp dịch vụ hậu cần được kết nối là Ninja Van và Best Express.

Dẫu vậy những tính năng này được cho là sẽ dần được hoàn thiện khi Temu thâm nhập sâu hơn vào thị trường Việt Nam.

Theo trang web của Temu, việc vận chuyển hàng hóa sẽ mất khoảng 4-7 ngày, nhanh hơn nhiều so với 5-20 ngày tại thị trường Malaysia và Philippines. Điều này dễ hiểu vì việc vận chuyển từ Quảng Châu đến Việt Nam có thể dễ dàng thực hiện qua đường bộ.

2. Taobao và Phiên Bản Tiếng Anh: Cuộc Đua Quốc Tế Hóa

Trong khi Temu tập trung vào giá rẻ, Taobao lại chọn hướng đi quốc tế hóa, ra mắt phiên bản tiếng Anh và tích hợp công nghệ AI nhằm mở rộng thị phần ở các quốc gia không nói tiếng Trung, điển hình là Singapore. Bằng cách này, Taobao có thể dễ dàng tiếp cận một lượng khách hàng khổng lồ trên toàn cầu, đặc biệt là tại các thị trường đang phát triển như Đông Nam Á.

Việc Taobao chiếm vị trí dẫn đầu trên App Store tại Singapore là một minh chứng cho thấy chiến lược quốc tế hóa của họ đang phát huy hiệu quả​. Tuy nhiên, ở Việt Nam, Taobao vẫn phải cạnh tranh khốc liệt với các nền tảng hiện tại. Shopee và Lazada đã định hình thói quen mua sắm trực tuyến của người dùng Việt, nhưng nếu Taobao thành công trong việc xóa bỏ rào cản ngôn ngữ và mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn, các nền tảng Việt sẽ phải đối mặt với một đối thủ mạnh mẽ, sẵn sàng thu hút khách hàng.

Mặc dù trải nghiệm phiên bản tiếng Anh chưa hoàn hảo và tính năng chuyển đổi đơn vị tiền tệ từ NDT sang SGD chưa được mượt mà, nhưng đây vẫn là một bước cải tiến của Taobao khiến cho các "ông lớn" trong đường đua thương mại điện tử tại Việt Nam phải dè chừng.

3. Lợi Thế Của Temu và Taobao Có Đang Đe Dọa Các Nền Tảng Việt?

Sự lo ngại của các ông lớn TMĐT Việt Nam trước Temu và Taobao không chỉ là dự đoán mà còn dựa trên những lợi thế cụ thể.

Chiến lược của Temu

• Chiến lược giá siêu rẻ: Temu áp dụng mô hình giá rẻ, cung cấp sản phẩm với mức giá thấp hơn đáng kể so với các đối thủ. Mô hình kinh doanh này đặc biệt hấp dẫn ở thị trường Việt Nam, nơi người tiêu dùng luôn săn tìm các sản phẩm giá tốt. Temu đã thành công tại Mỹ nhờ cung cấp sản phẩm từ các nhà sản xuất Trung Quốc với giá bán trực tiếp không qua trung gian​.
• Hỗ trợ vận chuyển và logistics tối ưu: Temu sử dụng lợi thế địa lý của mình, với các trung tâm cung ứng gần biên giới Việt Nam, để rút ngắn thời gian vận chuyển. Điều này giúp hàng hóa đến tay người tiêu dùng Việt nhanh hơn so với các nền tảng quốc tế khác​.
• Mua lại nền tảng nội địa: Temu có thể đang lên kế hoạch mua lại một nền tảng TMĐT nội địa, một chiến lược giúp họ nhanh chóng xâm nhập và tận dụng hệ thống sẵn có, từ đó mở rộng thị phần mà không cần xây dựng từ đầu​.
• Khuyến mãi và ưu đãi lớn: Temu đã tạo được tiếng vang với các chương trình khuyến mãi lên tới 90% tại các thị trường Đông Nam Á khác. Những chương trình như vậy chắc chắn sẽ thu hút sự quan tâm lớn của người tiêu dùng Việt Nam.

Chiến lược của Taobao

• Quốc tế hóa với phiên bản tiếng Anh: Việc ra mắt phiên bản tiếng Anh của Taobao đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc mở rộng ra ngoài thị trường Trung Quốc, đặc biệt là ở Đông Nam Á như Singapore. Điều này giúp Taobao dễ dàng tiếp cận với nhóm khách hàng quốc tế, không chỉ tại Singapore mà còn cả các nước khác trong khu vực. Khả năng tích hợp công nghệ AI để hỗ trợ người dùng trong việc dịch ngôn ngữ và tìm kiếm sản phẩm là một điểm mạnh giúp Taobao giữ chân người tiêu dùng.
• Sức mạnh công nghệ và AI: Taobao sử dụng AI không chỉ để dịch ngôn ngữ mà còn để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm cho người dùng. Công nghệ này có thể phân tích hành vi người tiêu dùng, đưa ra gợi ý sản phẩm và quảng cáo phù hợp, từ đó tăng khả năng chuyển đổi và nâng cao trải nghiệm mua sắm. Khả năng phân tích dữ liệu lớn và tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng là một lợi thế quan trọng trong cuộc đua TMĐT.

4. Liệu Các Nền Tảng Việt Nam Có Đủ Sức Đấu Lại?

Câu hỏi đặt ra là liệu Shopee, Lazada, Tiki, Sendo có đủ sức chống lại sự gia nhập của những “gã khổng lồ” này? Mặc dù Temu và Taobao đều có những lợi thế riêng, nhưng các nền tảng nội địa không hoàn toàn bất lực. Tiki đã xây dựng được một hệ thống hậu mãi và chăm sóc khách hàng mạnh mẽ, cùng với sự tin cậy từ người tiêu dùng Việt. Sendo tập trung vào việc hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), điều mà các nền tảng lớn như Temu có thể khó thực hiện hiệu quả trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, để thực sự đứng vững trước các "gã khổng lồ" quốc tế, các nền tảng Việt cần đổi mới liên tục, tập trung vào cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, và mở rộng các dịch vụ mà chỉ họ mới có thể cung cấp một cách hiệu quả, chẳng hạn như hỗ trợ doanh nghiệp trong nước hoặc các dịch vụ logistics nội địa nhanh chóng và linh hoạt.

Sự gia nhập của Temu và sự quốc tế hóa của Taobao đang tạo nên những làn sóng cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường TMĐT Việt Nam. Các nền tảng lớn như Shopee, Lazada, và các nền tảng nội địa như Tiki hay Sendo không thể chủ quan trước sự xuất hiện của những đối thủ này. Dù mỗi nền tảng có chiến lược riêng, các nền tảng TMĐT Việt Nam cần nhanh chóng thích ứng và phát triển để duy trì vị thế và không bị lấn át trong cuộc đua TMĐT đầy khốc liệt này.